‘‘ทฺเว คติโย ปชานามิ, เทวตฺตํ อถ มานุสํ;
อญฺญํ คติํ น ชานามิ, ปิณฺฑปาตสฺสิทํ ผลํฯ
[74]
‘‘อุจฺเจ กุเล ปชายามิ, มหาสาเล [ตโย สาล (ก.)] มหทฺธเน;
อญฺเญ กุเล น ชายามิ, ปิณฺฑปาตสฺสิทํ ผลํฯ
[75]
‘‘ภวาภเว สํสริตฺวา, สุกฺกมูเลน โจทิตา;
อมนาปํ น ปสฺสามิ, โสมนสฺสกตํ ผลํฯ
[76]
‘‘อิทฺธีสุ จ วสี โหมิ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา;
เจโตปริยญาณสฺส, วสี โหมิ มหามุเนฯ
[77]
‘‘ปุพฺเพนิวาสํ ชานามิ, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;
สพฺพาสวปริกฺขีณา, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโวฯ
[78]
‘‘อตฺถธมฺมนิรุตฺตีสุ, ปฏิภาเน ตเถว จ;
ญาณํ มม มหาวีร, อุปฺปนฺนํ ตว สนฺติเกฯ
[79]
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสวาฯ
[80]
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
[81]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ อุปฺปลทายิกา ภิกฺขุนี ภควโต สมฺมุขา อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
อุปฺปลทายิกาเถริยาปทานํ ตติยํฯ
4. สิงฺคาลมาตุเถรีอปทานํ
[82]
‘‘ปทุมุตฺตโร นาม ชิโน, สพฺพธมฺมาน ปารคู;
อิโต สตสหสฺสมฺหิ, กปฺเป อุปฺปชฺชิ นายโกฯ
[83]
‘‘ตทาหํ หํสวติยํ, ชาตามจฺจกุเล อหุํ;
นานารตนปชฺโชเต, อิทฺเธ ผีเต มหทฺธเนฯ
[84]
‘‘ปิตุนา สห คนฺตฺวาน, มหาชนปุรกฺขตา;
ธมฺมํ พุทฺธสฺส สุตฺวาน, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ
[85]
‘‘ปพฺพชิตฺวาน กาเยน, ปาปกมฺมํ วิวชฺชยิํ;
วจีทุจฺจริตํ หิตฺวา, อาชีวํ ปริโสธยิํฯ
[86]
‘‘พุทฺเธ ปสนฺนา ธมฺเม จ, สงฺเฆ จ ติพฺพคารวา;
สทฺธมฺมสฺสวเน ยุตฺตา, พุทฺธทสฺสนลาลสา [พุทฺธทสฺสนสาลยา (สฺยา.)]ฯ
[87]
‘‘อคฺคํ สทฺธาธิมุตฺตานํ, อสฺโสสิํ ภิกฺขุนิํ ตทา;
ตํ ฐานํ ปตฺถยิตฺวาน, ติสฺโส สิกฺขา อปูรยิํฯ
[88]
‘‘ตโต มํ สุคโต อาห, กรุณานุคตาสโย;
‘ยสฺส สทฺธา ตถาคเต, อจลา สุปฺปติฏฺฐิตา;
สีลญฺจ ยสฺส กลฺยาณํ, อริยกนฺตํ ปสํสิตํฯ
[89]
‘‘‘สงฺเฆ ปสาโท ยสฺสตฺถิ, อุชุภูตญฺจ ทสฺสนํ;
อทลิทฺโทติ ตํ อาหุ, อโมฆํ ตสฺส ชีวิตํฯ
[90]
‘‘‘ตสฺมา สทฺธญฺจ สีลญฺจ, ปสาทํ ธมฺมทสฺสนํ;
อนุยุญฺเชถ เมธาวี, สรํ พุทฺธาน [พุทฺธานุสาสนํ (สี.), พุทฺธานํ สาสนํ (สฺยา.)] สาสนํ’ฯ
[91]
‘‘ตํ สุตฺวาหํ ปมุทิตา, อปุจฺฉิํ ปณิธิํ มม;
ตทา อโนโม อมิโต, พฺยากริตฺถ วินายโก;
‘พุทฺเธ ปสนฺนา กลฺยาณี, ลจฺฉเส ตํ สุปตฺถิตํฯ
[92]
‘‘‘สตสหสฺสิโต กปฺเป, โอกฺกากกุลสมฺภโว;
โคตโม นาม โคตฺเตน, สตฺถา โลเก ภวิสฺสติฯ
[93]
‘‘‘ตสฺส ธมฺเมสุ ทายาทา, โอรสา ธมฺมนิมฺมิตา;
สิงฺคาลกสฺส [สิคาลกสฺส (สี. ปี.)] มาตาติ, เหสฺสติ สตฺถุ สาวิกา’ฯ
[94]
‘‘ตํ สุตฺวา มุทิตา หุตฺวา, ยาวชีวํ ตทา ชินํ;
เมตฺตจิตฺตา ปริจริํ, ปฏิปตฺตีหิ นายกํฯ
[95]
‘‘เตน กมฺเมน สุกเตน, เจตนาปณิธีหิ จ;
ชหิตฺวา มานุสํ เทหํ, ตาวติํสมคจฺฉหํฯ
[96]
‘‘ปจฺฉิเม จ ภเว ทานิ, คิริพฺพชปุรุตฺตเม;
ชาตา เสฏฺฐิกุเล ผีเต, มหารตนสญฺจเยฯ
[97]
‘‘ปุตฺโต สิงฺคาลโก นาม, มมาสิ วิปเถ รโต;
ทิฏฺฐิคหนปกฺขนฺโท, ทิสาปูชนตปฺปโรฯ
[98]
‘‘นานาทิสา นมสฺสนฺตํ [นมสฺสติ (สฺยา.)], ปิณฺฑาย นครํ วชํ;
ตํ ทิสฺวา โอวที พุทฺโธ, มคฺเค ฐตฺวา วินายโกฯ
[99]
‘‘ตสฺส เทสยโต ธมฺมํ, ปนาโท วิมฺหโย อหุ;
ทฺเวโกฏินรนารีนํ, ธมฺมาภิสมโย อหุฯ
[100]
‘‘ตทาหํ ปริสํ คนฺตฺวา, สุตฺวา สุคตภาสิตํ;
โสตาปตฺติผลํ ปตฺตา, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ
[101]
‘‘น จิเรเนว กาเลน, พุทฺธทสฺสนลาลสา;
อนุสฺสติํ ตํ ภาเวตฺวา, อรหตฺตมปาปุณิํฯ
[102]
‘‘ทสฺสนตฺถาย พุทฺธสฺส, สพฺพทา จ วชามหํ;
อติตฺตาเยว ปสฺสามิ, รูปํ นยนนนฺทนํฯ
[103]
‘‘สพฺพปารมิสมฺภูตํ, ลกฺขีนิลยนํ วรํ;
รูปํ สพฺพสุภากิณฺณํ, อติตฺตา วิหรามหํฯ
[104]
‘‘ชิโน ตสฺมิํ คุเณ ตุฏฺโฐ, เอตทคฺเค ฐเปสิ มํ;
สิงฺคาลกสฺส ยา มาตา, อคฺคา สทฺธาธิมุตฺติกา [สํฆวิมุตฺติกา (ปี.), มมาธิมุตฺติกา (ก.)]ฯ
[105]
‘‘อิทฺธีสุ จ วสี โหมิ, ทิพฺพาย โสตธาตุยา;
เจโตปริยญาณสฺส, วสี โหมิ มหามุนิฯ
[106]
‘‘ปุพฺเพนิวาสํ ชานามิ, ทิพฺพจกฺขุ วิโสธิตํ;
สพฺพาสวปริกฺขีณา, นตฺถิ ทานิ ปุนพฺภโวฯ
[107]
‘‘อตฺถธมฺมนิรุตฺตีสุ, ปฏิภาเน ตเถว จ;
ญาณํ มม มหาวีร, อุปฺปนฺนํ ตว สนฺติเกฯ
[108]
‘‘กิเลสา ฌาปิตา มยฺหํ…เป.… วิหรามิ อนาสวาฯ
[109]
‘‘สฺวาคตํ วต เม อาสิ…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํฯ
[110]
‘‘ปฏิสมฺภิทา จตสฺโส…เป.… กตํ พุทฺธสฺส สาสนํ’’ฯ
อิตฺถํ สุทํ สิงฺคาลมาตา ภิกฺขุนี อิมา คาถาโย อภาสิตฺถาติฯ
สิงฺคาลมาตุเถริยาปทานํ จตุตฺถํฯ
5. สุกฺกาเถรีอปทานํ
[111]
‘‘เอกนวุติโต กปฺเป, วิปสฺสี นาม นายโก;
อุปฺปชฺชิ จารุทสฺสโน, สพฺพธมฺมวิปสฺสโกฯ
[112]
‘‘ตทาหํ พนฺธุมติยํ, ชาตา อญฺญตเร กุเล;
ธมฺมํ สุตฺวาน มุนิโน, ปพฺพชิํ อนคาริยํฯ
[113]
‘‘พหุสฺสุตา ธมฺมธรา, ปฏิภานวตี ตถา;
วิจิตฺตกถิกา จาปิ, ชินสาสนการิกาฯ
[114]
‘‘ตทา ธมฺมกถํ กตฺวา, หิตาย ชนตํ พหุํ [ชนตาย หิตํ พหุํ (สี.) … สทา (สฺยา.), หิตาย ชนสํสริํ (ปี.)];
ตโต จุตาหํ ตุสิตํ, อุปปนฺนา ยสสฺสินีฯ
[115]
‘‘เอกติํเส อิโต กปฺเป, สิขี วิย สิขี ชิโน;
ตปนฺโต ยสสา โลเก [โลกํ (สฺยา. ปี.)], อุปฺปชฺชิ วทตํ วโรฯ
[116]
‘‘ตทาปิ ปพฺพชิตฺวาน, พุทฺธสาสนโกวิทา;
โชเตตฺวา ชินวากฺยานิ, ตโตปิ ติทิวํ คตาฯ
[117]
‘‘เอกติํเสว กปฺปมฺหิ, เวสฺสภู นาม นายโก;
อุปฺปชฺชิตฺถ มหาญาณี, ตทาปิ จ ตเถวหํฯ
[118]
‘‘ปพฺพชิตฺวา ธมฺมธรา, โชตยิํ ชินสาสนํ;
คนฺตฺวา มรุปุรํ รมฺมํ, อนุโภสิํ มหาสุขํฯ
[119]
‘‘อิมมฺหิ ภทฺทเก กปฺเป, กกุสนฺโธ ชินุตฺตโม;
อุปฺปชฺชิ นรสรโณ [นรสทฺทูโล (สี. สฺยา. ปี.)], ตทาปิ จ ตเถวหํฯ
[120]
‘‘ปพฺพชิตฺวา มุนิมตํ, โชตยิตฺวา ยถายุกํ;
ตโต จุตาหํ ติทิวํ, อคํ สภวนํ ยถาฯ
[121]
‘‘อิมสฺมิํเยว กปฺปมฺหิ, โกณาคมนนายโก;
อุปฺปชฺชิ โลกสรโณ, อรโณ อมตงฺคโต [วทตํ วโร, สพฺพสตฺตานมุตฺตโม (สฺยา.)]ฯ
[122]
‘‘ตทาปิ ปพฺพชิตฺวาน, สาสเน ตสฺส ตาทิโน;
พหุสฺสุตา ธมฺมธรา, โชตยิํ ชินสาสนํฯ
[123]